برگ برگ ۶۷- روز شمار قتل عام۶۷ - از ۲۸تیر تا ۹ مرداد
روز شمار قتل عام۶۷
مقدمه:
از زمستان سال۱۳۶۶ موضوع قتلعام زندانیان سیاسی به صورت جدی و عملی در دستور کار خمینی قرار گرفت. وقتی خمینی مجبور به نوشیدن «جام زهر» در ۲۷تیر شد, پروژة قتلعام زندانیان سیاسی با هدف ایجاد تعادل پس از شکست نظامی, در ۲۸تیرماه ۶۷ کلید خورد و از بامداد ۶ مرداد اوج گرفت.
۲۸تیر زندان ساری
مقدمات کشتار در زندان ساری
در این روز یک هیات بازرسی از اطلاعات مرکز (تهران) بهطور سرزده و سرپایی وارد زندان شد. این هیأت شامل 5نفر اطلاعاتی لباس شخصی بود که اول به بند 6 رفتند و بعد به بند جوانان آمدند. وقتی از زندانیان اتهامشان را پرسیدند، همه گفتند:
«ما هوادار سازمان مجاهدین هستیم».
نفرات هیأت که از این موضوع خیلی عصبانی شده بودند, گفتند: «مطمئنید که پشیمان نمیشوید؟ همهتان را تعیینتکلیف میکنیم!»
۲۸تیر زندان اوین
مقدمات کشتار در اوین
در این روز بسیاری از زندانیان اوین را به سلولهای انفرادی در بند آسایشگاه منتقل کرده و با دادن فرمهای جدیدی به زندانیان، مقدمات کشتار در اوین را آماده کردند. غلامرضا کاشانی اقدم و تعدادی از زندانیان زیرحکم را در این روز اعدام کردند.
۲۹تیر زندان گوهردشت
مقدمات کشتار در گوهردشت
زندانیان بند یک گوهردشت را به بند جهاد منتقل کردند. چند ماه قبل این زندانیان را که احکام و جرائم سبک تری داشتند، از سایر بندها دستچین کرده بودند تا در صورت شروع پروژة قتل عام، زندانیان سایر بندها را حلقآویز کرده و این بند را نگه دارند تا از این طرق منکر کشتار زندانیان شوند. هدف از انتقال به بند جهاد این بود که زندانیان بند یک در محلی دور از سایر بندها, در جریان کشتار قرار نگیرند.
چهارشنبه ۵مرداد
مقدمات کشتار در گوهردشت
لغو رسمی ملاقاتها
در این روز رسماً اعلام شد کلیة ملاقاتها به مدت ۲ماه تعطیل است و خانوادههای زندانیان برای ملاقات با فرزندانشان مراجعه نکنند.
اوین_ بند زنان
انتخاب قربانی
در بند۲ زنان, شب, اشرف فدایی، منیر عابدینی، مژگان سربی، فرشته حمیدی و حدود ۲۰نفر از زندانیان زن را برای بازجویی صدا کردند. از بند ۳هم تعدادی را بردند. زندانیان چند ساعت بعد برگشتند و گفتند همان سؤالهای قدیمی بر سر مواضع و میزان محکومیتمان بود. همچنین گفتند یک تیربار در محوطه روبهروی در کار گذاشتهاند.
ساعت ۱۱شب. از بلندگوی بند اسامی مریم ساغری خداپرست، زهرا فلاحتپیشه، فریبا عمومی، هما رادمنش را خواندند و سراسیمه افراد را از بند خارج کردند.
نیمه شب تعدادی از زندانیان را از سلولهای انفرادی خارج کردند. هنوز هیچکس نمیدانست موضوع چیست اما این افراد هرگز برنگشتند.
پنجشنبه ۶مرداد
شروع گستردة اعدامها در اوین
نیمههای شب، زهرا فلاحتی حاجزارع را صدا کردند. از سلولهای انفرادی هم دو زن مجاهد به نامهای سهیلا محمدرحیمی و تعداد دیگری از خواهران مجاهد را حلقآویز کردند.
در این روز بسیاری از زندانیان مجاهد را از بندهای مختلف و سلولهای انفرادی به به بیدادگاه برده و ساعتی بعد همه را حلقآویز کردند.
انتخاب قربانی در گوهردشت
پاسداران بند۳گوهردشت, ۹شب ضمن آمار بند تعدادی را از بند بیرون کشیده و پس از پرسیدن اتهام و شنیدن واژه «مجاهد» به ضرب و شتم آنان پرداختند
جمعه ۷مرداد
اعدام زندانیان ارومیه در تبریز
در این روز همه زندانیانی که چند ماه قبل از ارومیه به تبریز تبعید کرده بودند را با کلیة وسایل از بند بیرون بردند. زندانیان که میدانستند توطئهیی جدید در کار است, ضمن خداحافظی هر کدام با جملهیی با هم نجوا میکردند:
حسن معزی خندید و گفت: «هستم اگر میروم، گر نروم نیستم». صادق محمدنژاد ضمن خداحافظی وسیلهیی به دوستش داد و گفت: «دیگر لازم ندارم، مال تو باشد». علی شیرزاد گفت: «فردای آزادی ایران, سر خاک ما بیا و سرود آزادی بخوان».
اولین اعدام در تبریز
در این روز کلیه زندانیان بند ۴ تبریز را ازبند بیرون بردند وغیر از ۴تن بقیة زندانیان به شهادت رسیدند. حسین شهبازی, مجتبی آغداقی, ستار منصوری, کاظم راهنما نیا و محمد نقی راهنما نیا از شمار زندانیان بند۴ تبریز در این روز بودند.
شنبه ۸مرداد
هیأت مرگ در گوهردشت
در این روز هیأت مرگ به ریاست آخوند نیری در گوهردشت آغاز به کار کرد.
- ترکیب هیئتمرگ:
- آخوند نیری: نمایندة خمینی و رئیس هیأت مرگ
-مرتضی اشراقی: دادستان تهران.
- مصطفی پورمحمدی: نمایندة اطلاعات
- اسماعیل شوشتری: رئیس سازمان زندانها
- ابراهیم رئیسی: معاون دادستان
اولین خبر در گوهردشت
در این روز زهرا خسروی را برای نوشتن وصیتنامه به سلول انفرادی بردهبودند. او به وسیلة مورس با فرعی ۸ که مشرف به سلولش بود تماس گرفت و گفت: در دادگاه به اعدام محکوم شدم و مرا برای نوشتن وصیتنامه به اینجا آوردند. سلام مرا به مسعود و مریم برسانید.
اولین سری اعدامها در گوهردشت
در این روز جعفر هاشمی و یارانش را اعدام کردند. جعفر هاشمی از زندانیان تبعیدی مشهد بود که پیام انقلاب ایدئولوژیکی مجاهدین را در گوهردشت برای زندانیان آورد.
ادامة کشتار در گوهردشت
تعدادی از زندانیان قدیمی گوهردشت که بیش از ۲سال در سلولهای انفرادی بودند اعدام شدند. سید محمد مروج, علیرضا غضنفرپور و مرتضی تاجیک در شمار
اعدام شدگان این روز بودند. مرتضی تاجیک۷سال با نام مستعار مجتبی هاشم خانی در زندان بود وی بینام و بینشان در حالی طناب دار را بوسید که حتی خانوادهاش ردی از او نداشتند.
در این روز مهران هویدا, مسعود کباری, منصور قهرمانی, حسین سبحانی, اصغر مسجدی, رامین قاسمی, اصغر محمدی و رضا زند از بند۳ زندان که دو روز قبل به جرم اتهامشان شکنجه شده بودند, حلق آویز شدند.
۴- ۲۲ نفر از فرعی ۳۰نفرة ۷ که به زندانیان دوبار دستگیری معروف بودند روانة قربانگاه در سولهی مرگ شدند. جواد ناظری، علی آذرشگرگانی، صادق کریمی، حسین شریفی، محمود میمنت، رضا ثابترفتار، معبود سکوتی، اکبر مشهدیقاسم و علیاکبر ملاعبدالحسینی در شمار اعدام شدگان این روز بودند
اعدام زندانیان ملی کش
تعدادی از زندانیان ملی کش گوهردشت در این روز حلق آویز شدند. مهشید رزاقی بازیکن تیم ملی ایران در شمار اعدام شدگان بود. وی از پایان مدت محکومیتش ۵سال گذشته بود
یک شنبه ۹مرداد
روی دیوار سلول انفرادی در اوین
«من روز یکشنبه ۹/۵/۶۷ به دادگاه رفتم. نیری و اشراقی سؤال میکردند. از من مصاحبه خواستند، قبول نکردم. صبح وصیتنامه را نوشتم و دادم. بچهها، هیأت عفو دروغ است. دارند همه را اعدام میکنند. سلام ما را به مسعود و مریم برسانید. بگویید ما تا آخرش ماندیم. درود بر رجوی ـ مرگ برخمینی ـ آرش باجور»
اعدام متهمین کرج در گوهردشت
در این روز تعدادی از متهمین کرج را که در بندهای مختلف گوهردشت بودند از بند بیرون کشیده و اعدام کردند. محمدرضا حجازی, علی اوسطی در شمار اعدام شدگان بودند.
نخستین نامة منتظری به خمینی _ اعدام چند هزار در چند روز
در سومین روز قتلعام زندانیان سیاسی, آقای حسینعلی منتظری در نخستین نامهی اعتراضی خود به خمینی به اعدام چند هزار زندانی سیاسی اعتراف کرد. در هشتمین و آخرین بند نامه چنین آمدهاست: «اعدام چندهزار نفر در ظرف چند روز، هم عکسالعمل خوب ندارد و هم خالی از خطا نخواهد بود».