کشتار مردم تهران در میدان ژاله توسط دیکتاتوری سلطنتی در ۱۷شهریور ۱۳۵۷
گفتگو با همایون تجلی
روز ۱۷شهریور ۱۳۵۷ شاه خائن برای حفظ دیکتاتوری منفور سلطنتی خود به مقابله با تودههای به جان آمده و بپا خاسته پرداخت. شاه با توسل به قهر عریان دست به کشتار وسیعی زد. دیکتاتوری شاه با به صحنه آوردن هارترین نظامیان و مواجببگیران خود مردم بیدفاع و بیسلاح را در میدان ژاله (شهدا) به گلوله بست تا به این وسیله بتواند انقلاب ضدسلطنتی را به محاق برده و سرکوب کند.
اینروز به «جمعه سیاه» یا «جمعهٔ خونین» معروف شد.
شاه که پیش از آن شاهد اوجگیری تظاهرات مردم بود دست به تعویض دولتزده و جعفر شریف امامی را بهعنوان «دولت آشتی ملی» روی کار آورد. شریف امامی برای مقابله با اوجگیری مخالفتها، در شامگاه ۱۶شهریور در تهران و ۱۱شهر دیگر اعلام حکومت نظامی کرد. او در این راستا فرمانداری نظامی تهران را به ارتشبد غلامعلی اویسی، یکی از ژنرالهای دستنشانده و سرکوبگر شاه واگذار نمود.
دیکتاتوری شاه که تا این تاریخ به هر مانوری دستزده بود تا مانع گسترش قیام مردمی گردد، با بیاثر دیدن تشبثاتش، چهرهٔ واقعی خود را آشکار ساخت. اویسی با استقرار واحدهایی از گارد ننگین جاویدان در معابر و گذرگاههای تهران، بهخصوص در میدان ژاله ـ که از بقیهٔ نقاط تهران ملتهبتر بود- درصدد سرکوب مردم برآمد و سرانجام با دریافت فرمان آتش از شاه، به روی مردم آتش گشود.