مقایسه تولید برق ایران و جهان
اما بپردازیم به موضوع مهم این روزها و آنهم بحث برق هست که الآن هم برای مردم و هم برای حکومت به یک بحران تبدیلشده؛ اما چرا؟
اول یک مقایسهای انجام بدهیم در رابطه با سهم منابع انرژی از تولید برق در ایران و جهان که البته این مقایسه سال ۱۴۰۱ انجامشده ولی خب میشود فرض کرد که در دو سال گذشته تغییر کیفی نکرده.
موضوع اصلی راجع به برق اینه که شما باید تصمیم بگیری که برق رو از کجا میخوای تولید کنی؟ چون برق که همینجوری زیر زمین نیست که بریم بیل بزنیم برسیم به برق. برق رو باید از یک منبع انرژی دیگر گرفت و تبدیلش کرد به همین برقی که ما هم الان داریم استفاده میکنیم. در تمام کشورها و در تمام جوامع بشری این یک سوال مهم هست که برق رو از کجا تولید کنیم. برای تولید برق راهکارهای مختلفی وجود دارد که توی این دیاگرام میتوانید ببینید که از هر راه کاری در جهان چقدر استفاده میشود و بعد در ایران خودمون دارد چطور برق تولید میشود.
مثلا یکی از راه های تولید برق از منابع تجدیدپذیره یعنی از باد یا نور خورشید یا موج دریا که سالمترین نوع تولید برقه که تقریبا هیچ ضرری برای طبیعت ندارد. مثلا استفاده از پنلهای خورشیدی یا توربینهای بادی . که توی این دیاگرام با رنگ سبز نشون داده شده و میبینیم که ۱۴درصد برق تولیدی جهان از منابع انرژی تجدیدپذیر تأمین میشود؛ اما در ایران فقط نیم درصده که در این جدول بهسختی میشود اون رو دید. علتش هم این است که حکومت آخوندی سالهاست که هیچ سرمایهگذاری برای تولید برق از انرژی تجدیدپذیر انجام نداده درصورتیکه ایران هم مناطق بادخیز و هم دشتها و صحراهای آفتابگیر مناسبی دارد که حاکمیت میتونست با سرمایهگذاری اغلب برق موردنیازش رو از اون تأمین کنه. شما در نظر بگیرید هر نیروگاه ۱ مگاواتی برق از انرژی خورشیدی بین ۱ تا ۲میلیون دلار هزینه دارد یعنی ناترازی یا کمبودی که الآن حدود ۲۰ هزار مگاوات اعلام میشود فقط با ۲۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری طی سالیان گذشته میتونست کاملاً مرتفع بشه؛ اما هیچ بودجهای برای اون در نظر نگرفتن. حالا ممکنه یکی بگوید آخر ۲۰میلیارد دلار پولمان کجا بود. حالا بریم سراغ بعدی تا مشخص بشود که پول را از کجا میشود تامین کرد.
ستون بعدی سهم انرژی هستهای از تولید برق هست آن زرد نارنجی است. یعنی استفاده از نیروگاه های هستهیی که در دنیا سرش خیلی بحث است که این شیوه درسته یا غلطه چون زبالههای اتمی تولید میکند که خودش برای محیط زیست مضر است و اگر هم خدای نکرده آسیب ببینه یا منفجر بشود دیگر یک شهر را مثل چرنوبیل غیر قابل سکونت میکند به همین خاطر در بعضی کشورها دارن این شیوه رو منسوخ میکنند ولی بهرحال همین الان ۹ درصد انرژی جهان دارد توسط نیروگاههای هستهای تأمین میشود؛ در ایران فقط ۱ درصد برق از نیروگاه هستهای تأمین میشود. حالا نکتهاش چیه؟ همین یک درصد برق دارد از نیروگاهی تامین میشود که در رسانههای حکومتی گفتن که پروژهی هستهای رژیم دستکم ۵۵۰ میلیارد و در مواردی تا ۲هزار میلیارد دلار خرج برداشته، یعنی شما ببین کدوم مغزی این تصمیم رو گرفته که طی ۳دهه ۲هزار میلیارد دلار بدی که آخرش از یک نیروگاهی هزار مگاوات برق بگیری که خودش همین الان زیر علامت سواله که آینده اش چی میشود.
ستون بعدی یعنی قرمز نیروگاههای برقآبی هستن که ۱۵ درصد برق جهان رو تأمین میکنن یعنی سدهایی که روی رودخانه میزنن و با کانالیزه کردن آب و فشار آب توربینهای بزرگ رو به حرکت در میارن. این شیوه شیوه خوبیه اگر که با کار کارشناسی با پیشبینی عوارض ساخت سد در اون منطقه، در جای درستی سد ساخته بشه ؛ در ایران فقط ۲ درصد برق تولیدی از نیروگاههای برقآبی یا سدها تأمین میشود. تازه اونهم سدهایی که توسط سپاه کاملا غیرکارشناسی در محلهایی ساخته شده که منجر به خشک شدن رودخانه ها و دریاچهها و مناطق زیادی شده. همین نیروگاهها هم اغلب یا فرسوده شدن یا بهدلیل سطح پایین آب بازدهی پایینی دارند.
اما ستون بعدی فراوردههای نفتی هست. در جهان ۴ درصد برق توسط فرآوردههای نفتی تأمین میشود، کلا بکارگیری سوختهای فسیلی برای برق هم برای محیط زیست تاثیر منفی دارد چون منجر به انتشار گازهای گلخانهیی میشود که آثار زیانباری برای محیط زیست دارد و استفاده از این سوختها هم در کل جهان رو به کاهشه ؛ اما در ایران ۹ درصد از فرآوردههای نفتی استفاده میشود که اسم مستعار مازوت یا نفت کوره است که در چند سال اخیر وضعیت بحرانی رو برای سلامت مردم ایجاد کرده از دولت آخوند رئیسی مدعی توقف اون شدن بعد در این دور قطع برق پزشکیان گفت متوقفشده که البته این ادعا هم الان زیر علامت سواله.
اما ستون بعدی سهم گاز طبیعی از تولید برق هست که در جهان فقط ۲۳ درصد برق از گاز تولید میشود؛ اما در ایران سهم گاز ۸۶ درصد اعلامشده. که این شیوه هم برای محیط زیست اثر منفی دارد.
ستون بعدی هم استفاده از زغالسنگ هست که در جهان ۳۵ درصد برق رو از سوخت زغالسنگ تأمین میکنن و در ایران هیچ نیروگاهی که از سوخت زغالسنگ استفاده کنه وجود ندارد.
با نگاهی به این تصویر میشود دریافت که تولید برق در ایران اساسا به انرژی گاز متکی هست. گازی که سالهاست پالایشگاهها و زیرساختهای اون بهروزرسانی نشده و همگی فرسوده هستن ولی در همین شرایط سخت و کمبود برق حکومت آخوندی برای کسب دلار دست از صادرات گاز برنمیدارد.
همین اخیرا بود که رسانههای حکومتی اعلام کردن که در همین شرایط ۴۵ میلیون مترمکعب روزانه صادرات گاز ایران به عراق، آذربایجان و ترکیه همچنان ادامه دارد.