گزارش سالانه عفو بین‌الملل - ایران در سال گذشته با یک خیزش مردمی بی‌سابقه علیه رژیم روبه‌رو بود و مردم خواستار سرنگونی رژیم شدند
عفو بین‌الملل در گزارش سالانه ۲۰۲۲ خود به جنایات رژیم آخوندی طی سال گذشته اشاره کرده و موارد متعدد نقض شدید حقوق‌بشر در ایران را این‌چنین برمی‌شمارد.
ایران در سال گذشته با یک خیزش مردمی بی‌سابقه علیه رژیم روبه‌رو بود و مردم خواستار سرنگونی رژیم شدند. اعتراضات تا پایان سال ادامه داشت. نیروهای امنیتی برای سرکوب اعتراضات به‌طور غیرقانونی از گلوله‌های واقعی و گلوله‌های ساچمه‌یی استفاده کردند و صدها مرد، زن و کودک را کشتند و هزاران نفر را مجروح کردند. هزاران نفر تنها به‌دلیل استفاده از حقوق‌بشر خود به‌طور خودسرانه بازداشت یا به‌طور ناعادلانه تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند.
محاکمه‌ها به‌طور سیستماتیک ناعادلانه هم‌چنان ادامه دارد. مصونیت سیستماتیک از جنایات گذشته و جاری علیه بشریت مربوط به قتل‌عام زندانیان سال۶۷ و سایر جنایات تحت قوانین بین‌المللی حاکم بوده است.
زنان و دختران در خط مقدم قیام مردمی قرار داشتند و دهه‌ها تبعیض و خشونت مبتنی بر جنسیت و قوانین تبعیض‌آمیز و تحقیرآمیز حجاب اجباری را به چالش کشیدند که منجر به آزار و خشونت روزانه توسط عوامل رژیم، و بازداشت‌های خودسرانه شد.
عفو بین‌الملل در ادامه می‌نویسد: ناپدید شدن اجباری، شکنجه و سایر بدرفتاریها، از جمله از طریق محرومیت عمدی از مراقبتهای پزشکی، گسترده و سیستماتیک بود. مجازات‌های ظالمانه و غیرانسانی، از جمله شلاق، قطع عضو و کور کردن، اعمال و اجرا شد.
شکنجه و سایر بدرفتاریها، از جمله از طریق سلول انفرادی طولانی‌مدت و محرومیت عمدی از مراقبتهای پزشکی، گسترده و سیستماتیک باقی ماند. "اعترافات" اجباری که تحت شکنجه و سایر بدرفتاریها به دست آمده بود از تلویزیون دولتی پخش شد.
اعدامها نسبت به سال قبل افزایش یافت و اعدام در ملأعام پس از دو سال وقفه دوباره از سر گرفته شد. مقامات از مجازات اعدام به‌عنوان ابزاری برای سرکوب سیاسی علیه معترضان، مخالفان و اقلیتهای قومی استفاده کردند. دو مرد جوان در رابطه با قیام سراسری پس از محاکمه‌های ساختگی و بدون اطلاع قبلی به خانواده‌هایشان به‌طور خودسرانه اعدام شدند، در حالی که تعداد زیادی دیگر به اتهامات بسیار گسترده‌یی از جمله محاربه محکوم به اعدام هستند.
ده‌ها نفر در بازداشت در شرایط مشکوکی که شامل گزارشهای موثق شکنجه فیزیکی و محرومیت از مراقبتهای پزشکی بود، جان باختند. هیچ تحقیقی مطابق با استانداردهای بین‌المللی در مورد مرگ این افراد انجام نشد.
در گزارش سالانه عفو هم‌چنین آمده است: بر اساس یک بیانیه رسمی ضبط شده به‌صورت صوتی که از درون رژیم به بیرون درز کرده، بین ۱۵۰۰۰ تا ۱۶۰۰۰نفر در هفته‌های اول قیام بازداشت شدند. مقامات تا پایان سال به دستگیریهای خودسرانه انبوه ادامه دادند و بسیاری را تحت تعقیب ناعادلانه و محاکمه‌های ناعادلانه قرار دادند.
مقامات رژیم رسانه‌ها را سانسور کردند، کانال‌های تلویزیونی ماهواره‌یی را مسدود کرده و از سپتامبر، اینستاگرام و واتس‌اپ را به فهرست برنامه‌های موبایل مسدود و فیلتر شده و پلت‌فرم‌های رسانه‌های اجتماعی اضافه کردند که شامل فیس‌بوک، سیگنال، تلگرام، توئیتر و یوتیوب می‌شد.
مقامات مکرراً شبکه‌های اینترنت و تلفن همراه را در جریان اعتراضات به‌منظور سرکوب و پنهان کردن میزان تخلفات توسط نیروهای امنیتی، قطع یا مختل کردند.
به گزارش عفو با وجود همه این جنایتها، هیچ‌یک از مقامات دولتی به‌دلیل اعدام‌های غیرقانونی و سایر قتل‌های غیرقانونی، شکنجه، ناپدید شدنهای اجباری و سایر موارد نقض شدید حقوق‌بشر که در سال۲۰۲۲ یا سال‌های قبل انجام شده است، مورد بازرسی قرار نگرفته و پاسخگو نبوده است.