آیا چشم‌اندازی برای توافق در مذاکرات وین دیده می‌شود؟ ـ روی خط ایران ـ قسمت اول و دوم
روی خط ایران ـ آیا چشم‌اندازی برای توافق در مذاکرات وین دیده می‌شود؟ ـ قسمت اول ـ ۳دی۱۴۰۰
گفتگو با اسحاق علینژاد
علت شتاب‌زدگی در برگزاری دور هشتم مذاکرات وین چیست؟
اسحاق علینژاد: از وعده‌های انتخاباتی دولت بایدن برگشتن به برجام بود. آرایشی هم که برای مذاکرات چیده بود با همین هدف بود. تمامی معماران برجام ۲۰۱۵ را در وزارت خارجه برای مذاکره با رژیم چیده بود. کسانی که در ۲۰۱۵ امتیازات کلانی نظیر پذیرش غنی‌سازی در ایران و فرستادن جعبه جعبه پول نقد و لغو تحریمها و پذیرش بند غروب به رژیم داده بودند.
همان کسانی که این امتیازات کلان را داده بودند به رژیم، را در دستگاه دیپلماسی خودش چیده بود تا تبعیت در مقابل تبعیت را ماده کنند. یعنی دولت بایدن به توافق برگردد و رژیم هم نقض برجام را متوقف کنند. تا جاییکه به دولت بایدن برمی‌گردد حاضر بود پای توافق بیاید. اما مشکل در دولت بایدن نبود، مشکل در یک کلام ولی فقیه است.
طرف مقابل گفت که یک تبصره به توافق اضافه بکنیم و این توافق را جامع‌تر کرده و بسط بدهیم به موشکی، دخالتها در منطقه، تروریسم. اگر خامنه‌ای حاضر بود تبعیت در مقابل تبعیت را بپذیرد توافق صورت می‌گرفت. اما خامنه‌ای آنقدر شکننده هست حاضر به پذیرش این نبود. خامنه‌ای فقط می‌خواست که آمریکا بدون هیچ تغییری به همان برجام ۲۰۱۵ با تمام امتیازاتش برگردد.
ولی دولت بایدن به دو دلیل نمی‌توانست. دلیل اول این است که رژیم خامنه‌ای آن رژیم ۲۰۱۵ نبود. خامنه‌ای با سه قیام بزرگ روبرو بود و با یک اقتصاد ورشکسته و انزوا در منطقه و جهان مواجه بود. دلیل دوم مسائل داخلی آمریکا بود. نه تنها جمهوریخواهان مانع دادن امتیاز به رژیم بودند، بلکه دمکراتها هم بشدت در مقابل دادن امتیاز به رژیم ایستاده بودند. حتی چند روز پیش ۲۱ نماینده کنگره از دو حزب بیانیه‌ای در همین رابطه دادند.
در یک سال گذشته خامنه‌ای در میز تشدید تنش و باج‌خواهی وارد شد. در سه زمینه این کار را کرد: یکی در زمینه هسته‌یی و در زمینه جنگ‌افروزی و منطقه و دیگر در زمینه موشکی و پهپاد.
اریک بریور، عضو سابق شورای امنیت ملی کاخ سفید، روز پنجشنبه ۲دی در مقاله‌یی که در نشریه فارین افرز به چاپ رسید نوشت: دولت بایدن باید به‌دقت بیاندیشد که کدام جنبه از پیشرفت هسته‌یی رژیم ایران کاملاً غیرقابل قبول است و ارزش حمله نظامی برای متوقف کردن آن را دارد. پس از مشخص کردن این جنبه‌ها دولت بایدن باید خط قرمزها را مشخص کند.
وی اضافه می‌کند: شواهد کمی وجود دارد که انجام حمله قهرآمیز، مذاکرات را غیرممکن می‌سازد. تحقیقات علمی این را ثابت کرده که تهدید قهر آمیز، به توقف برنامه هسته‌یی حکومتها کمک کرده و آنها را وادار به توافق دیپلماتیک کرده است.تحقیقات دانشگاهی نشان داده که ترسیم خطوط قرمز منع گسترش تسلیحات اتمی (بدون تهدید مجازات) حکومت اشاعه‌دهنده را تشویق می‌کند که ضمن حرکت به سمت بمب از مجازات فرار کنند و این همان استراتژی اتمی است که رژیم ایران تا به امروز دنبال کرده است.
روی خط ایران ـ نگاهی به وضعیت محیط‌زیست ایران ـ قسمت دوم
گفتگو با حسین بیضایی
مطالب مرتبط
بودجه سال ۱۴۰۱ مملو از غارت پنهان و آشکار ـ روی خط ایران ـ قسمت اول و دوم
فارین افرز ضرورت مشخص کردن خطوط قرمز هسته‌یی برای رژیم ایران